تاریخچه و تحول بزرگ در دنیای ارتباطات

فیبر نوری یکی از بزرگ‌ترین اختراعات بشر در حوزه ارتباطات است که امروز ستون فقرات اینترنت، شبکه‌های مخابراتی و دیتاسنترها محسوب می‌شود. در این مقاله به‌طور کامل با تاریخچه فیبر نوری، مسیر توسعه آن و نقش حیاتی‌اش در دنیای مدرن آشنا می‌شویم.

فیبر نوری چیست؟

فیبر نوری رشته‌ای باریک از شیشه یا پلاستیک شفاف است که می‌تواند نور لیزر یا LED را با سرعت بالا و تلفات بسیار کم منتقل کند. این کابل‌ها جایگزین کابل‌های مسی قدیمی شده‌اند، زیرا:

• پهنای باند بسیار بالاتری دارند.
• در مسافت‌های طولانی بدون افت کیفیت کار می‌کنند.
• در برابر نویز الکترومغناطیسی مقاوم‌اند.

به همین دلیل امروزه کابل فیبر نوری در اینترنت پرسرعت (FTTH)، مخابرات، شبکه‌های بانکی و دیتاسنترها استفاده می‌شود.

آغاز ایده فیبر نوری (قرن 19)

ایده انتقال نور در مسیر خمیده برای اولین بار در سال‌های 1840 مطرح شد، زمانی که دانشمندان مشاهده کردند نور می‌تواند در یک جت آب خمیده حرکت کند (اصل بازتاب داخلی).

در سال 1880، الکساندر گراهام بل (مخترع تلفن) وسیله‌ای به نام فتوفون (Photophone) ساخت که صدا را به وسیله پرتوهای نور منتقل می‌کرد. هرچند این اختراع در آن زمان عملی نشد، اما نقطه شروعی برای فناوری فیبر نوری بود.

توسعه علمی در قرن 20

• در دهه 1930، از رشته‌های شیشه‌ای برای انتقال تصویر در ابزارهای پزشکی مثل اندوسکوپ استفاده شد.
• در دهه 1950، ایده استفاده از فیبر شیشه‌ای برای انتقال داده در مخابرات مطرح شد، اما مشکل اصلی تلفات زیاد (کاهش شدید قدرت نور) بود.

انقلاب فیبر نوری (1966)

سال 1966، دو دانشمند به نام‌های چارلز کائو و جرج هاگن نشان دادند اگر فیبرهای شیشه‌ای با خلوص بالا ساخته شوند، می‌توانند برای مخابرات به‌کار روند.

این کشف نقطه عطفی در تاریخچه فیبر نوری بود و به چارلز کائو لقب "پدر فیبر نوری" داد. او در سال 2009 جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد.

تولید اولین کابل فیبر نوری عملیاتی

در سال 1970، شرکت Corning Glass موفق شد فیبری تولید کند که تلفات آن کمتر از 20 دسی‌بل بر کیلومتر بود (قبلاً این عدد بیش از 1000 دسی‌بل بود!).

این موفقیت زمینه‌ساز استفاده تجاری از کابل‌های فیبر نوری در مخابرات شد.

گسترش جهانی فیبر نوری

• دهه 1980: اولین سیستم‌های مخابراتی فیبر نوری در آمریکا و ژاپن راه‌اندازی شدند.
• دهه 1990: اینترنت جهانی بر پایه فیبر نوری توسعه یافت.
• امروز: فیبر نوری در دریاها (کابل‌های زیردریایی)، دیتاسنترها، بانک‌ها، و حتی خانه‌ها (FTTH) به‌کار می‌رود.

تاریخچه فیبر نوری در ایران

• دهه 1370: اولین پروژه‌های فیبر نوری در زیرساخت مخابرات ایران آغاز شد.
• دهه 1390: با رشد اینترنت پرسرعت، فیبر نوری جایگاه مهمی در شبکه‌های بانکی، سازمانی و دیتاسنترها پیدا کرد.
• امروز: پروژه‌های فیبر نوری تا منازل (FTTH) در شهرهای مختلف ایران در حال اجراست و آینده اینترنت کشور به این فناوری گره خورده است.

کاربردهای امروزی فیبر نوری

• اینترنت پرسرعت (FTTH)
• شبکه‌های مخابراتی و دیتاسنترها
• انتقال داده در سازمان‌ها و بانک‌ها
• پزشکی (اندوسکوپی و تجهیزات لیزری)
• سیستم‌های نظامی و فضایی

جمع‌بندی

تاریخچه فیبر نوری نشان می‌دهد که یک ایده ساده در قرن 19، امروز به پایه اصلی ارتباطات جهانی تبدیل شده است. بدون فیبر نوری، اینترنت پرسرعت، تماس‌های بین‌المللی، شبکه‌های بانکی و حتی بسیاری از فناوری‌های پزشکی ممکن نبود.

اگر به دنبال خرید فیبر نوری، پچ کورد، آداپتور یا تجهیزات مرتبط با شبکه فیبر نوری هستید، فروشگاه BARTA TECH بهترین محصولات را با ضمانت کیفیت و ارسال سریع ارائه می‌دهد.